Türkiye’de ekonomik büyüme neden yavaşlıyor?

Artan faiz oranları Türk işletmelerini ve bireyleri olumsuz etkilerken, Türkiye’nin ekonomik büyümesi koronavirüs salgınından bu yana en zayıf seviyesine yavaşladı.

GSYİH 2024’ün ikinci çeyreğinde yalnızca %2,5 arttı. az Piyasa konsensüsü %3,2 seviyesinde. Özel tüketim yıllık bazda %1,6’lık hafif bir artışla pandemiden bu yana en düşük seviyesine geriledi. Yabancı yatırımcılar son aylarda Türkiye’ye karşı giderek daha iyimser bir tavır takınsa da bu durum henüz ekonomiye yansımadı. Yatırım iştahı geçen yılın aynı dönemine göre sadece %0,5 arttı.

Önümüzdeki aylar Türkiye ekonomisi için zor olabilir. Yatırım bankası ING’nin Türkiye baş ekonomisti Mehmet Mircan, “Yılın ikinci yarısında iç talepte ilave zayıflık işaretleri var” dedi. […] Önümüzdeki dönemde daha sıkı finansal koşullar, daha yavaş reel ücret artışı ve ekonomik aktivitede potansiyel artış. ING, Türkiye’nin GSYH’sinin 2024’te %2,5 gibi çok mütevazı bir büyüme kaydedeceğine inanıyor.

Bu yavaşlama -her ne kadar pek çok kişinin beklediğinden daha belirgin olsa da- Erdoğan’ın yıllardır enflasyon ve faiz oranlarına yönelik alışılmadık yaklaşımından sonra Türkiye’nin geleneksel para politikasını izleme kararının kaçınılmaz bir sonucudur. Erdoğan uzun süredir aşırı gevşek para politikasına inanıyordu ve daha önce artan enflasyona tepki olarak faiz oranlarını düşürmeye çalışmıştı. Bu durum Türkiye’de enflasyonun yüzde 75’lere yükselmesine ve Türk lirasının dolar karşısında rekor seviyelere düşmesine neden oldu.

Erdoğan geçen yılki seçimlerden sonra rotasını değiştirdi ve şimdi daha ana akım ekonomi politikaları izliyor. Merkez Bankası ve şu anda eski Wall Street bankacısı Mehmet Şimşek’in başkanlığını yaptığı Maliye Bakanlığı da dahil olmak üzere kilit ekonomik pozisyonlara geleneksel isimleri atadı.

Simek’in önceliği enflasyonu düşürmekti, bu da faizlerin ciddi oranda artması anlamına geliyordu. Faiz oranları şu anda %50 seviyesinde bulunuyor ve bu da enflasyonun hafifçe sakinleşerek %60’ın biraz üzerine çıkmasına yardımcı oldu. Bu yüksek oranlar enflasyonla mücadelede önemli bir araç olmakla birlikte, Türkiye’nin GSYİH büyümesini de etkilemiştir. Yüksek faiz oranları büyümeyi yavaşlatma eğilimindedir çünkü şirketlerin sermaye artırmasını ve bireylerin borç almasını daha pahalı hale getirerek yatırım ve harcamaları engeller.

Gelişmekte olan piyasalar ekonomisti Timothy Ash şunları söyledi: Bankacılık kesintisi Türkiye’nin ekonomik yavaşlaması “politika sıkılaştırmasının gecikmiş bir etkisi, ancak dahası da gelecek; eğer enflasyonu yenmek istiyorlarsa ‘büyüme ile enflasyon’ arasında kaçınılmaz bir denge var.”

“İyileşmeden önce daha da kötüleşecek” diye uyardı.

İstanbul’da yaşayan yatırım bankacısı Dağlar Özkan da benzer bir tanıdan muzdarip. dedi ki Bankacılık kesintisi Yavaş büyüme rakamları geleneksel para politikasına geçişin bir sonucudur. “İkinci çeyrekte dini bayramlar yaşadık, yıllık yüzde 2,5’lik rakam iş günleri arasındaki farkı da yansıtıyor” ancak genel olarak bunun “bunun büyük ölçüde para politikasının sıkılaştırılmasından kaynaklandığını” kabul etti. Maksimum kredi büyümesi.

Bu haber, Türkiye’nin orta ve uzun vadedeki büyüme beklentilerine ilişkin iyimserliğin pek çok kesimde arttığı bir dönemde geldi. Örneğin yatırım bankaları Türk lirası alıyor gibi görünürken, hedge fonları arasında lira cinsinden borçlanma riski de artıyor. İstanbul Menkul Kıymetler Borsası’na da hem yerli hem de yabancı yatırımcıların ilgisi artıyor, ancak bu ilgi şu anda mevcut İşaretler Daha yüksek faiz oranları, daha fazla bireyin paralarını hisse senedi yerine tasarrufta tutmasını ve daha fazla şirketin kazançlarını nakite çevirmesini teşvik edebilir.

Son büyüme rakamlarının bu coşku üzerinde büyük bir etki yaratması pek olası değil; ancak bunlar, Türkiye’nin refaha dönüş yolunun ne kadar zor olması gerektiğinin bir işareti.

yazar: Harry Clinch

#Türkiye #Bankacılık #Faiz Oranları #Enflasyon